زمان تقریبی مطالعه: 7 دقیقه
 

حدیث حسین منی و انا من حسین در کتب اهل‌سنت





روایت «حسین منی و انا من حسین»، یکی از روایاتی است که در مورد امام حسین (علیه‌السّلام) در کتب اهل‌سنت با سند صحیح نقل شده است.


۱ - متن روایت



این روایت از طریق یعلی بن مره عامری با سند صحیح در منابع برادران اهل سنت آمده است. متن این روایت با این سند معتبر در کتاب «المصنف» ابن ابی‌شیبه استاد بخاری این چنین آمده است: حَدَّثَنَا عَفَّانُ، قَالَ: حَدَّثَنَا وُهَیْبٌ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُثْمَانَ، عَنْ سَعِیدِ بْنِ اَبِی رَاشِدٍ، عَنْ یَعْلَی الْعَامِرِیِّ، اَنَّهُ خَرَجَ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ الَی طَعَامٍ دَعُوا لَهُ، فَاِذَا حُسَیْنٌ یَلْعَبُ مَعَ الْغِلْمَانِ فِی الطَّرِیقِ، فَاسْتقبَلَ اَمَامَ الْقَوْمِ ثُمَّ بَسَطَ یَدَهُ وَطَفِقَ الصَّبِیُّ یَفرُّ هَاهُنَا مَرَّةً وَهَاهُنَا، وَجَعَلَ رَسُولُ اللَّهِ یُضَاحِکُهُ حَتَّی اَخَذَهُ رَسُولُ اللَّهِ فَجَعَلَ احْدَی یَدَیْهِ تَحْتَ ذَقَنِهِ وَالْاُخْرَی تَحْتَ قَفَاهُ، ثُمَّ اَقْنَعَ رَاْسَهُ رَسُولُ اللَّهِ فَوَضَعَ فَاهُ عَلَی فِیهِ، فَقَبَّلَهُ، فَقَالَ: حُسَیْنٌ مِنِّی وَاَنَا مِنْ حُسَیْنٍ، اَحَبَّ اللَّهُ مَنْ اَحَبَّ حُسَیْنًا، حُسَیْنٌ سِبْطٌ مِنَ الْاَسْبَاطِ.
یعلی بن مره عامری می‌گوید: همراه رسول خدا به مهمانی که دعوت شده، بود خارج شدم. حسین (علیه‌السّلام) همراه کودکان در میان راه بازی می‌کرد. رسول خدا جلوی آنها ایستاد و دست خود را گشود؛ اما این کودک (امام حسین) از این طرف به آن طرف فرار می‌کرد و رسول خدا او را به خنده می‌آورد. تا این که حضرت او را گرفت یک دستش را زیر چانه و دست دیگر را در پیشت گردنش قرار داد سپس سرش را بالا گرفت و دهانش را به دهان حسین گذاشت و او را بوسید. پس از آن فرمود: حسین از من است و من از حسینم، خداوند دوست بدارد کسی را که حسین را دوست بدارد. حسین نوه‌ای از نوادگان است.
این سند طبق برنامه جوامع الکلم (برنامه رجالی که اهل سنت آن را تدوین کرده است) حسن است: الحکم علی المتن: حسن

۲ - تصحیح سند روایت نزد علمای اهل‌سنت



علمای اهل‌سنت سند این روایت را حسن دانسته‌اند.

۲.۱ - ترمذی


ترمذی از علمای بزرگ اهل سنت با‌ اندک تغییر در ابتدای سند این روایت را از یَعْلَی بن مُرَّةَ نقل کرده و در پایان این روایت را حسن می‌داند: حدثنا الْحَسَنُ بن عَرَفَةَ حدثنا اسماعیل بن عَیَّاشٍ عن عبد اللَّهِ بن عُثْمَانَ بن خیثم عن سَعِیدِ بن رَاشِدٍ عن یَعْلَی بن مُرَّةَ قال قال رسول اللَّهِ صلی الله علیه وسلم حُسَیْنٌ مِنِّی وانا من حُسَیْنٍ اَحَبَّ الله من اَحَبَّ حُسَیْنًا حُسَیْنٌ سِبْطٌ من الْاَسْبَاطِ قال ابو عِیسَی هذاحَدِیثٌ حَسَنٌ.

۲.۲ - حاکم نیشابوری


حاکم علی الاطلاق اهل سنت نیز سند این روایت را ابن ابی‌شییه آورده، صحیح می‌داند: حدثنی محمد بن صالح بن‌هانئ ثنا الحسین بن الفضل البجلی ثنا عفان ثنا وهیب ثنا عبدالله بن عثمان بن خثیم عن سعید بن ابی راشد عن یعلی العامری انه خرج مع رسول الله صلی الله علیه وسلم الی طعام دعوا له... فقال حسین منی وانا من حسین احب الله من احب حسینا حسین سبط من الاسباط.
هذا حدیث صحیح الاسناد و لم یخرجاه.

۲.۳ - احمد کنانی


احمد بن ابوبکر کنانی نیز روایت را نقل کرده و در پایان به «حسن» بودن سند و توثیق رجال آن تصریح کرده است: حدثنا یعقوب بن حمید بن کاسب حدثنا یحیی بن سلیم عن عبدالله بن عثمان بن خیثم عن سعید بن ابی راشد ان یعلی بن مرة حدثهم انهم خرجوا مع النبی صلی الله علیه وسلم الی طعام دعوا له... وقال حسین منی وانا من حسین احب الله من احب حسینا حسین سبط من الاسباط. هذا اسناد حسن رجاله ثقات.

۲.۴ - ابن ابی‌الدنیا


ابوبکر عبدالله بن محمد، معروف به ابن ابی‌الدنیا نیز سند روایت را «حسن» دانسته است: حدثنا یوسف بن موسی حدثنا عبید الله بن موسی عن مسلم بن خالد المکی عن عبدالله بن عثمان بن خثیم اخبرنی سعید بن ابی راشد عن یعلی العامری ان النبی صلی الله علیه وسلم فغر فاه الحسین فقبله ثم قال (احب الله من احب حسینا وحسنا سبطان من الاسباط) اسناد حسن.
[۵] البغدادی، ابوبکر عبدالله بن محمد بن عبید ابن ابی‌الدنیا، العیال، ج۱، ص۵۱.


۲.۵ - هیثمی


علی بن ابوبکر هیثمی نیز سند این روایت را حسن دانسته است: و عن یعلی بن مرة قال کنا مع النبی صلی الله علیه وسلم ثم قال رسول الله صلی الله علیه وسلم حسین منی وانا منه احب الله من احبه الحسن والحسین سبطان من الا بساط. قلت رواه الترمذی باختصار ذکر الحسن رواه الطبرانیواسناده حسن.

۲.۶ - ابن‌حبان


این روایت در صحیح ابن‌حبان هم ذکر شده و نشانه این است که از نظر وی صحیح است.
ذکر اثبات محبة الله جل وعلا لمحبی الحسین بن علی: اَخْبَرَنَا الْحَسَنُ بْنُ سُفْیَانَ حَدَّثَنَا اَبُو بَکْرِ بْنُ اَبِی شَیْبَةَ حَدَّثَنَا عَفَّانُ حَدَّثَنَا وُهَیْبُ بْنُ خَالِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُثْمَانَ بْنِ خُثَیْمٍ عَنْ سَعِیدِ بْنِ اَبِی رَاشِدٍ عَنْ یَعْلَی الْعَامِرِیِّ اَنَّهُ خَرَجَ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم اِلَی طَعَامٍ دُعُوا... وَقَالَ حُسَیْنٌ مِنِّی وَاَنَا مِنْ حُسَیْنٍ اَحَبَّ اللَّهُ مَنْ اَحَبَّ حُسَیْنًا حُسَیْنٌ سِبْطٌ مِنَ الاَسْبَاطِ.

۲.۷ - البانی


البانی نیز سند روایت را که از ترمذی نقل کرده حسن می‌داند: (سنن الترمذی) حدثنا الحسن بن عرفة حدثنا اسمعیل بن عیاش عن عبدالله بن عثمان بن خثیم عن سعید بن راشد عن یعلی بن مرة قال قال رسول الله صلی الله علیه وسلم حسین منی وانا من حسین احب الله من احب حسینا حسین سبط من الاسباط قال ابو عیسی هذا حدیث حسن وانما نعرفه من حدیث عبدالله بن عثمان بن خثیم وقد رواه غیر واحد عن عبدالله بن عثمان بن خثیم.
تحقیق الالبانی: حسن، ابن ماجه (۱۴۴)
و در کتاب دیگرش سند را صحیح اعلام کرده است: (حسین منی وانا من حسین احب الله من احب حسینا حسین سبط من الاسباط) (صحیح)
[۹] السلسلة الصحیحة - مختصره، ج۳، ص۲۲۹.

علاوه بر افراد نامبرده، احمد بن حنبل در مسند، بخاری در «ادب المفرد»، ابن‌ماجه در «سنن» و طبرانی در «المعجم الکبیر» و... این حدیث را نقل کرده‌اند.

۳ - شرح مختصری از روایت



این روایت مقام بلند و معنوی حضرت سیدالشهداء (علیه‌السّلام) را در نزد رسول خدا بیان می‌کند. مناوی شرح و تفسیر جمله رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) را از زبان «وکیع» ابوبکر محمد بن خلف که در نزد اهل سنت معروف به «قاضی» است، چنین نقل کرده است: قال القاضی کانه بنور الوحی علم ما سیحدث بین الحسین وبین القوم فخصه بالذکر وبین انهما کشیء واحد فی وجوه المحبة وحرمة التعرض والمحاربة واکد ذلک بقوله احب الله من احب حسینا فان محبته محبة الرسول ومحبة الرسول محبة الله.
قاضی گفته است: گویا رسول خدا با نور وحی می‌دانسته است که میان حسین و امت چه حادثه‌ای واقع می‌شود؛ از این جهت شخصاً حسین را در این روایت ذکر کرده و این مطلب را یاد آورد شده که پیامبر و حسین در وجوه محبت، حرمت تعرض و جنگ با او یکی است و این مطلب را با این گفتارش: احب الله من احب حسینا، تاکید کرد؛ زیرا محبت به حسین محبت رسول خدا و محبت رسول، محبت خداوند است.

۴ - پانویس


 
۱. ابن ابی‌شیبه، ابوبکر، مصنف ابن ابی‌شیبه، ج۶، ص۳۸۰.    
۲. ترمذی، محمد بن عیسی، سنن الترمذی، ج۵، ص۶۵۸.    
۳. حاکم نیشابوری، ابوعبدالله، المستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۱۹۴.    
۴. بوصیری، احمد بن ابی‌بکر، مصباح الزجاجه، ج۱، ص۲۲.    
۵. البغدادی، ابوبکر عبدالله بن محمد بن عبید ابن ابی‌الدنیا، العیال، ج۱، ص۵۱.
۶. هیثمی، نورالدین، مجمع الزوائد، ج۹، ص۱۸۱.    
۷. ابن‌حبان، محمد، صحیح ابن‌حبان، ج۱۵، ص۴۲۷.    
۸. البانی، ناصرالدین، صحیح و ضعیف سنن الترمذی، ج۸، ص۲۷۵.    
۹. السلسلة الصحیحة - مختصره، ج۳، ص۲۲۹.
۱۰. احمد بن حنبل، احمد بن محمد، مسند احمد بن حنبل، ج۲۹، ص۱۰۲.    
۱۱. بخاری، محمد بن اسماعیل، الادب المفرد، ج۱، ص۱۳۳.    
۱۲. ابن‌ماجه، محمد بن یزید، سنن ابن‌ماجه، ج۱، ص۵۱.    
۱۳. طبرانی، سلیمان بن احمد، المعجم الکبیر، ج۳، ص۳۳.    
۱۴. مناوی، عبدالرؤوف، فیض القدیر، ج۳، ص۳۸۷.    


۵ - منبع



موسسه ولی‌عصر، برگرفته از مقاله «آیا روایت «حسین منی و انا من حسین» در کتب اهل سنت با سند صحیح نقل شده است؟».    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.